انتخابات مجلس شورای اسلامی در حال رسیدن به نقطهای است که میتوان به آن نقطه «داغ» گفت. این نقطه حول برخی از موضعگیریهاست که در رسانههای مختلف بازتاب پیدا میکند و گروهی بهتبع این نظرها، وارد جدلهای لفظی در فضای واقعی و مجازی میشوند و از اوضاعواحوال چنین برمیآید که تمامیت این جدلها رو به فزونی است.
حمیدرضا عظیمی - خبرنگار
بهموازات نظرهای حجتالاسلام سالک در قالب مواضع اصولگرایان نیروهای دیگری نیز هستند که با اینگونه نظرها مخالفاند؛ با این اعتقاد که در این شرایط امکان برگزاری انتخابات حداکثری وجود ندارد.
فضلالله صلواتی، از فعالان سیاسی و نخستین فرماندار اصفهان، در گفتوگو با «اصفهانزیبا» بر این موضوع تأکید داشت که با این شرایط امکان برگزاری انتخابات با مشارکت حداکثری وجود ندارد. صلواتی گفت: «من امیدوارم همه مردم در انتخابات شرکت کنند؛ اما پرسش این است که چه کسی را انتخاب کنند؟»
فرماندار اسبق اصفهان با بیان این مطلب که متأسفم در دوره قبل مشارکت مردم اصفهان در انتخابات طی چهار دهه گذشته به پایینترین حد خود رسید، افزود: «در دوره گذشته انتخابات شور چندانی وجود نداشت؛ نگاه به آمار هم این موضوع را تأیید میکند؛ درصورتیکه ابتدای انقلاب، انتخابات بسیار پرشور برگزار میشد. در حال حاضر هم روند موجود نشان میدهد که انتخابات پیش رو مشارکت چندانی را جلب نخواهد کرد.»
صلواتی در تبیین این نظر افزود: «این موضوع دلایل مختلفی دارد. من معتقدم بخش اعظم آن ریشه در معیشت مردم دارد. آقایان قول داده بودند معیشت مردم را درست میکنند. یادم مانده جناب آقای قالیباف چند بار فرمودند که ما برای بهبود معیشت مردم آمدهایم. خب، اینها را مردم میبینند و وضع جاری را هم حس میکنند. شما خودتان همینالان ارزاق مردم را با قبل مقایسه کنید که نسبت به گذشته روزبهروز شرایط بدتری پیدا میکند؛ پس طبیعی است که این فضا باعث نارضایتی شود.»
نماینده مردم اصفهان در مجلس اول درباره عملکرد هیئتهای نظارت استانی نیز گفت: «نظارت چیز بدی نیست؛ اما این نوع نظارت اوایل دهه70 در کشور باب شد و به نظرم از آن روز تا به امروز، عملکرد طوری بوده که مردم را از انتخابات زده کرده است. ما تا پیش از سال 70 هم انتخابات داشتیم. انصافا انتخابات خوبی هم داشتیم. شما خودتان مجلس اول، دوم و سوم را ببینید. آن زمان نمایندهها مگر همه تابع نظام نبودند؟ مگر همه همکار نظام نبودند؟ خودتان بررسی بفرمایید در آن زمان اصلا مخالف انقلاب وارد مجلس نشد و همه نمایندگان دوستداران نظام بودند؛ اما نظارتی که شورای محترم نگهبان مدنظر دارد، نامزدها را به نامزدهای خوب و بد تقسیم میکند و این خود باعث میشود برخی از روند امور کنار بکشند. متأسفانه همین افرادی که داعیه دلسوزی برای انقلاب دارند، با عملکردشان باعث میشوند مردم کمتر در انتخابات شرکت کنند.»
صلواتی با اشاره به مخاطرههای موجود در انتخابات، تأکید کرد: مشارکت کم، چیز بدی است. خیلی هم بد است؛ اما نمیدانم چرا برخی اصرار دارند مشارکت پایین باشد؛ درصورتیکه آیتالله خامنهای در تمام صحبتهایشان از مردم خواستهاند و میخواهند که در انتخابات شرکت کنند. چرا؟ به این دلیل که انتخابات اعتبار یک کشور است. اگر ما دموکراسی را قبول داشته و آزادی و مردمسالاری را پذیرفته باشیم، انتخابات که رأی عموم مردم را بههمراه دارد، آبروی یک نظام سیاسی است؛ درواقع اعتبار کشور به همین انتخابات است. هر چه مردم بیشتر در انتخابات شرکت کنند، اعتبار ما در دنیا بالاتر میرود. همه ما امروز با افتخار میگوییم در انتخابات اول انقلاب که در قالب رفراندوم برگزار شد، 99.2 درصد مردم شرکت کردند و این آبروی ماست. بر اساس همان انتخابات هم مردم جمهوری اسلامی را انتخاب کردند تا کسی به آنها دستور ندهد که چطور انتخاب کرده و چه کسانی را انتخاب کنند.
وی افزود: جمهوری یعنی اینکه خود مردم سرنوشتشان را تعیین کنند؛ یعنی دخالت مردم در امور خودشان؛ اما این نوع نظارت که شایع شده است، به نظر من جمهوری را نقض میکند. امام(ره) در سخنرانی خودشان که درباره رفراندوم بود، فرمودند: هرکسی هرچیزی که میخواهد، حتی اگر میخواهد محمدرضا شاه را برگرداند، آزاد است. مردم مختارند هر طور مایلاند، رأی دهند. این یعنی مردم حاکمیت دارند و مجلس در رأس امور است.
صلواتی با ذکر نکتهای از نخستین انتخابات در جمهوری اسلامی افزود: «در دوران برگزاری انتخابات رفراندوم جمهوری اسلامی، فرماندارهای سراسر کشور خدمت امام (ره) بودند؛ من هم بهعنوان فرماندار اصفهان در آن جمع حاضر بودم. آقا فرمودند: مبادا کسی جلوی انتخاب مردم را بگیرد. مردم در هر شرایطی حتی اگر بخواهند مخالف رأی بدهند، کسی نمیتواند دخالت کند. در خود روز دهم فروردین که روز رفراندوم بود، به من خبر دادند که در یکی از مساجد به برخی مخالفان گفتهاند چرا مخالف رأی میدهید. من شخصا آنجا حضور پیدا کرده و عرض کردم اگر این موضوع ثابت شود، صندوق را باطل میکنیم؛ اما وقتی صندوق باز شد، دیدم رأیهای قرمز هم وجود دارد و معلوم شد کسی به کسی تحمیل نکرده است. این یعنی آزادی، یعنی دموکراسی؛ نه اینکه کسی بخواهد نظر خود را بر دیگران تحمیل کند. شورای نگهبان هم اگر بخواهد در این روند دخالت کرده و برای مردم دستچین کند، طبیعی است که مردم کنار میکشند. این شرایط محصول عملکرد خود ماست. مردم تقصیری ندارند.»
او گفت: «مردم میخواهند انتخاب کنند. اگر نمایندهشان نباشد و بخواهند رأی بدهند، رأی باطله میدهند. آنها میخواهند نماینده خودشان را انتخاب کنند. اگر نماینده نداشته باشند به چه کسی رأی دهند؟ البته باید به این نکته هم تأکید کنم: برخی از افرادی که معتقد به دموکراسی هستند، معتقدند باید در همین فضا از میان کسانی که هستند، انتخاب کنیم. اگر پنج نفر نمیتوانیم انتخاب کنیم، ایرادی ندارد؛ دو نفر انتخاب کنیم؛ اما فضای عمومی این را برنمیتابد؛ چون مردم میخواهند به نمایندگان خودشان رأی بدهند. برآوردها اجازه این را که تصور کنیم مشارکت بسیار بالا خواهد بود، به ما نمیدهد. شما همینالان به خیریهها مراجعه کنید و ببینید مردم گاهی همین نان و پنیر را هم گیر نمیآورند و میپرسند پس مجلس چه کرده است؟ شعارهایی که دادهاند، چه شد؟ وعدههای آقای رئیسی چه شد؟ مردم حسشان این است که اقدامی در جهت بهبود وضع آنها انجامنشده است. ممکن است پروژه آبرسانی انجامشده باشد یا راهسازی؛ اما برای آنها، اولویت خوراک و نان و داروست. در جامعه فرقی نمیکند که فرد عضو انصار حزبالله باشد یا عضو نهضت آزادی؛ هر دو باید با همین قیمت گوشت و مرغ را تهیه کنند. مردم با همین محدودیتهای دارویی مواجهاند. اینها موضوعهایی است که باعث کاهش مشارکت میشود.»
صلواتی در پایان افزود: «من آرزو دارم که مردم در انتخابات شرکت کنند و کسی برای مردم تعیینتکلیف نکند. آرزو دارم کسی نامزدها را به خوب و بد تقسیم نکند؛ درست مثل دوره اول تا سوم. ما آن روزها مجالس بسیار قوی و باسواد داشتیم. در دور اول نمایندگان همه از لیسانس به بالا بودند و یک نفر دیپلم داشتیم؛ روحانیون هم حضور داشتند؛ اما طبق رزومههایی که منتشر شده بود، همه مجتهد بودند. در حال حاضر اما مقایسه کنید نمایندگان چه سوابقی دارند. اینها با نظارت مگر وارد نشدند؟ اینها چقدر اقتصاد خواندهاند؟ چقدر روزنامه میخوانند؟ چقدر مقالههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی میخوانند و چقدر در زمینههای مختلف اطلاع دارند.»